Aanpassingen aan het belastingstelsel van waterschappen

Naar aanleiding van de aanbevelingen uit het OESO-rapport “Water governance in the Netherlands: fit for the future?” en toekomstige ontwikkelingen heeft de Unie van Waterschappen een commissie ingesteld die een mogelijke aanpassing van het huidige belastingstelsel heeft onderzocht. De commissie heeft begin 2018 de voorstellen aan de waterschapsbesturen gepresenteerd. In 2019 bleek dat er onvoldoende draagvlak was voor het doorvoeren van het totaalpakket, zodat is besloten een aantal kleine wijzigingen te onderzoeken. Daartoe is een nieuwe stuurgroep met voorzitter Menno Snel ingesteld, die op 8 oktober 2020 een rapport heeft uitgebracht. De waterschappen hebben de voorstellen op 11 december 2020 unaniem aangenomen en aangeboden aan de Minister van Infrastructuur en Waterstaat met het verzoek de wetswijziging voortvarend ter hand te nemen.

Voorgesteld wordt de kostentoedeling van de watersysteemheffing te wijzigen van een verdeling naar WOZ-waarden naar een verdeling op basis van gebiedskenmerken, met daarbij meer ruimte voor het bestuur om binnen een bandbreedte meer of minder kosten toe te rekenen aan de categorieën heffingsplichtigen. Daarnaast wordt voorgesteld tariefdifferentiatie mogelijk te maken voor de categorie gebouwd, tussen woningen en niet-woningen, voor het corrigeren van verschillen in waardeontwikkeling. Ook wordt voorgesteld plusvoorzieningen apart te kunnen verhalen. Voor de zuiverings- en verontreinigingsheffing wordt een alternatieve meetmethode voorgesteld voor de berekening van de vervuilingswaarde van het bedrijfsafvalwater dat wordt geloosd. In het kader van verduurzaming zijn de volgende (beperkte) voorstellen gedaan voor de zuiveringsheffing: het kunnen bekostigen van hemelwaterkosten (zoals subsidiëren afkoppelen van de riolering); het via een experimenteerartikel een korting op de heffing mogelijk te maken bij fosfaatterugwinning; het mogelijk maken van prijsafspraken voor separate afvalwaterstromen; het behouden van de anti-afhaaksubsidie.

Op 4 augustus 2022 is het hiertoe geschreven wetsvoorstel ter consultatie op internet geplaatst (bekijk hier). De reactietermijn is op 30 september 2022 gesloten, waarna het wetsvoorstel verder behandeld zal worden in de Tweede Kamer.

De systemen (software) van aanslagoplegging moeten worden aangepast voor de watersysteemheffing in verband met de mogelijke tariefdifferentiatie. Daarnaast moeten er wellicht aanvullende gegevens worden bijgehouden, zoals afkoppelingen van het riool.

De wijziging wordt mogelijk na 2022 ingevoerd. De Minister van Infrastructuur en Waterstaat heeft aangegeven dat het nieuwe kabinet hiermee aan de slag zal gaan: Kamerstukken II 2021-2022 27 625, nr. 552, p. 43.

Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Unie van Waterschappen